Ev Sahibi Kira Artış Oranından Fazla Zam Yaparsa Ne Yapmalıyım?
Ev Sahibi Kira Artış Oranından Fazla Zam Yaparsa Ne Yapmalıyım?
YASAL KİRA ZAM ORANI NEDİR?
Borçlar Kanunu’na göre; kira artışında son 12 aylık Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) baz alınıyordu. Bu yılın başında yapılan düzenlemeyle artık kira artışları, 12 aylık ortalama Tüketici Fiyatları Endeksi’ne (TÜFE) göre yapılıyor. Kiracı ile mal sahibi eğer anlaşırlarsa sözleşmede bunun altında bir oran kararlaştırabilirler. Ancak kesinlikle bu oranında üzerinde artış yapılamaz.
EV SAHİPLERİ KİRAYA NE KADAR ZAM YAPABİLİR?
Yasal kira artış oranı, kira sözleşmesinin dolduğu tarihi takip eden ayın açıklanan 12 aylık TÜFE ortalaması alınarak hesaplanıyor. Ev sahipleri bu oranın üzerinde artış yapamıyor.
Ev sahipleri yasal oranı aşarak zam yaparsa kiracının bu duruma hukuksal yoldan itiraz etme hakkı bulunuyor.
YEP ile yapılan düzenleme ile resmi kira zam oranı 12 aylık TÜFE ortalaması olarak belirlendi.
Her ay TÜİK’in açıkladığı enflasyon rakamları arasında yer alan 12 aylık TÜFE ortalaması ev sahipleri tarafından kiracılara uygulanabilecek resmî kira zam oranı tavanıdır. Yani ev sahibi kiraya en fazla bu oranda zam yapabilir.
Kira Zammı Hangi Şartlar Altında Yapılabilir?
Kira zammı için göz önünde bulundurulması gereken en temel şey, iki tarafın tabi olduğu kira sözleşmesidir. Ev sahibi yazılı sözleşme koşullarına uygun bir zam yapmışsa kiracının da o sözleşme koşullarına uyması gerekir. Kontratın bitiş tarihi belli olduğu için kiracı, TÜİK’in belirlediği oranda bir artış beklentisi içine girebilir.
Ev sahibinin zam yapma hakkı vardır ama zorunluluğu yoktur. O yüzden bazı durumlarda ev sahibi ve kiracı karşılıklı anlaşarak kontratı eski kira bedeli üzerinden yenileyebilir. Yıllık kontratlarda ara dönemde zam mümkün değilken sabit kontratlarda, maddelerde belirtilmişse, altı ayda bir zam yapılması mümkün. Bunun dışında, yasal olarak ani bir zam yapılamaz.
Kira Artışını Reddederseniz Ev Sahibi Sizi Evden Çıkarabilir Mi?
Eski Borçlar Kanunu’na göre kiracı sözleşmeyi feshetmediği sürece sözleşme her yıl, kendiliğinden yenilenirdi ama yeni kanunla birlikte on yıllık sürenin sonunda ev sahibi sebepsiz fesih hakkını kullanabilir. Ama bu durumda da ev sahibinin kiracıya üç ay önceden yazılı bildirimde bulunması şart. Ayrıca, taraflar karşılıklı anlaşmadıkça ev sahibinin evi başkasına kiralama hakkı da yok.
Ödemeniz gereken kira bir anda artırılırsa ev sahibinizin yasal olarak belirlenmiş orandan yüksek bir zam yapamayacağını belirterek ödemeniz gereken tutardaki zammı kabul edin. Ev sahibi bu kirayı kabul etmezse size kira tespit davası açabilir ama kontrata göre hareket eden siz olduğunuz için mahkeme sizi haklı bulacak ve kiracılık süreniz yeni kontrat yapmaya gerek kalmadan otomatik olarak uzayacaktır.
Ev Sahibi Oğlum/Kızım Oturacak Evden Çık Diyerek Evi Tahliye Ettirdi Ama Yüksek Fiyatla Başkasına Kiraya Verdi
Kiracının gereksinimden dolayı çıkartılmasından sonra kiralama yasağı
Borçlar Kanunu Madde 355: Kiraya veren, gereksinim amacıyla kiralananın boşaltılmasını sağladığında, haklı sebep olmaksızın, kiralananı üç yıl geçmedikçe eski kiracısından başkasına kiralayamaz. Yeniden inşa ve imar amacıyla boşaltılması sağlanan taşınmazlar, eski hâli ile, haklı sebep olmaksızın üç yıl geçmedikçe başkasına kiralanamaz. Eski kiracının, yeniden inşa ve imarı gerçekleştirilen taşınmazları, yeni durumu ve yeni kira bedeli ile kiralama konusunda öncelik hakkı vardır. Bu hakkın, kiraya verenin yapacağı yazılı bildirimi izleyen bir ay içinde kullanılması gerekir; bu öncelik hakkı sona erdirilmedikçe, taşınmaz üç yıl geçmeden başkasına kiralanamaz. Kiraya veren, bu hükümlere aykırı davrandığı takdirde, eski kiracısına son kira yılında ödenmiş olan bir yıllık kira bedelinden az olmamak üzere tazminat ödemekle yükümlüdür.
Ev Sahibi Kira Artış Oranından Fazla Zam Yaparsa Ne Yapmalıyım?