Tarihi Binayı Kim Yıkabilir, Yıkma Emri Nereden Çıkar?
Tarihi eser niteliğindeki binalar devlet tarafından korumaya alınır ve üzerine izinsiz çivi bile çıkılamaz, peki tarihi binayı kim yıkabilir? Bu değerli yapılar gerek duyulduğunda restore edilir ancak içlerinde bazıları var ki aşırı yıpranmasından ötürü risk yarattığı gerekçesiyle yıkılması istenir.
Tarihi binalar kültürel ve tarihsel miraslardır ve aslına sadık kalınarak restore edilir. Bu yapılar üzerinde yapılacak her türlü inşaat çalışması için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’ndan izin almak gerekir. Tarihi binaların çeşitli gerekçelerle yıkıldığı görülür. Özellikle oturması tehlike yaratan riskli tarihi binaların yeniden inşa edilmek üzere yıkılması istenir. Bunun için prosedürleri izlemek gerekir.
Tarihi binayı kim yıkabilir?
Sit alanı kapsamında olan tarihi binalarda mülkiyet hakkı sınırlıdır. Binanın yıkımı için öncelikle kat maliklerinin tamamının ortak karar protokolünü imzalaması gerekir. Maliklerin tamamından onay çıktıktan sonra Koruma Kurulu da yıkım izni verirse tarihi binanın yıkım işlemleri için harekete geçilir. Hak sahipleri daha sonra bina yıkım ruhsatı almak için dilekçe hazırlar ve diğer belgelerle birlikte belediyeye başvururlar. Ayrıca bu başvuruyu yapmak için binada kimsenin ikamet etmemesi gerekir.
mornot.com verilerine göre yıkım ruhsatı almak için şu belgeleri hazırlamak gerekir: Malik listesi bilgilerinin bulunduğu tapu, başvuru dilekçesi, imar durumunu gösteren belge, evin aboneliklerinin kesildiğini gösteren belge, hissedarların noter onayı, yıkılacak binanın görseli, ödeme makbuzu.
15 gün içinde itiraz edilebilir
Binanın yıkım gerekçesi olarak riskli olduğu bildirilebilir. “Tarihi binayı kim yıkabilir?” diye araştıran vatandaş, öncelikle risk tespiti için belediyeye, büyükşehir belediyesine veya bakanlığa başvurabilir. Koruma Kurulu da izin verirse kat maliklerinin onayı olmaksızın yıkım kararı alınabilir. Başvuruyu tapuyu ve kimliğini getiren maliklerden herhangi biri yapabilir. emapark.com verilerine göre riskli yapı tespiti yetkililer tarafından da yapılabilir. Kat malikleri yıkım kararına itiraz etmek isterlerse kendilerine yıkım tebligatı gönderildiği günden itibaren 15 gün içinde itiraz edebilirler.
Masraflar ipotek ettirilir
Riskli olduğuna karar verilmiş binanın 60 gün içerisinde yıkılması gerekir. İlgili belediyeye bağlı Yapı Denetim Müdürlüğü, binanın yıkılıp yıkılmadığını kontrol eder. Yapı verilen sürede hala yıkılmamışsa kat maliklerine 30 gün içinde yıkımı gerçekleştirmeleri için yeni bir süre tanınır. Verilen süre içerisinde yıkım işlemi yine gerçekleşmemişse riskli binanın yıkım işlemleri mülki amirlerce yapılır.
Yerel idareler süreçle ilgili belgeleri Yapı Denetim Müdürlüğü’ne iletir. Yapının yıkım işlemi belediye veya bakanlık tarafından gerçekleştirilir. Yıkım esnasında binanın insandan ve eşyadan arındırılması gerekir. Yıkım masrafları ise bina paydaşlarının arsada kendilerine düşen pay üzerinden ipotek ettirilir.